همه چیز درباره اکو مری قلب یا TEE

اکو مری قلب (TEE)، یک روش تصویربرداری پزشکی دقیق است که از امواج اولتراسوند برای ایجاد تصاویر با وضوح بالا از قلب استفاده می‌کند. اکو مری قلب به عنوان یک ابزار تشخیصی ارزشمند در ارزیابی بیماری‌های قلبی، برنامه‌ریزی و پیگیری درمان‌های قلبی، و همچنین در حین عمل‌های جراحی قلب به کار می‌رود. این تکنولوژی نوین نقش کلیدی در مدیریت و درمان بسیاری از بیماری‌های قلبی ایفا می‌کند و برای بیماران با نیازهای خاص تشخیصی، گزینه‌ای بی‌نظیر محسوب می‌شود.

اکو مری (TEE) چیست؟

اکوکاردیوگرافی ترانس‌ازوفاژیال (TEE) یک روش تصویربرداری پیشرفته از قلب است که به پزشکان امکان می‌دهد با وضوح بالایی ساختار و عملکرد قلب را بررسی کنند. در این روش، یک مبدل اولتراسوند کوچک به انتهای یک لوله نازک متصل شده و از طریق دهان و مری به قلب نزدیک می‌شود. امواج صوتی ساطع شده از این مبدل، تصاویری دقیق و لحظه‌ای از قلب را ارائه می‌دهند که به تشخیص دقیق‌تر بیماری‌های قلبی کمک شایانی می‌کند.

بر خلاف اکوکاردیوگرافی معمولی که از روی قفسه سینه انجام می‌شود، TEE به دلیل نزدیکی مری به قلب، تصاویر با کیفیت‌تری از حفره‌های قلبی، دریچه‌ها و عروق خونی بزرگ ارائه می‌دهد. این روش به ویژه برای ارزیابی دقیق‌تر بیماری‌های دریچه‌ای قلب، لخته‌های خون، بیماری‌های مادرزادی قلب و ارزیابی عملکرد قلب پس از جراحی قلب مفید است.

برای انجام انواع اکو قلب تحت نظر دکتر مروارید دادرس، بهترین متخصص اکو قلب، می توانید از طریق کلیک بر روی تماس تلفنی اقدام کنید. همچنین شما می توانید برای پرسیدن سوالات خود بدون نیاز به مراجعه حضوری از طریق لینک مشاوره آنلاین با دکتر دادرس در ارتباط باشید:

اکو مری در چه مواردی استفاده میشود؟

ممکن است این سوال برای بسیاری پیش بیاید که چرا و چه زمانی به این آزمایش نیاز است؟

• تشخیص دقیق بیماری‌های قلبی: TEE به پزشکان کمک می‌کند تا طیف وسیعی از بیماری‌های قلبی از جمله نارسایی قلبی، بیماری‌های دریچه‌ای قلب، ناهنجاری‌های مادرزادی قلب، لخته‌های خون و التهاب پریکارد (لایه خارجی قلب) را با دقت تشخیص دهند.
• ارزیابی عملکرد قلب: این روش به پزشکان اجازه می‌دهد تا نحوه پمپاژ خون توسط قلب، فشار خون داخل قلبی و سرعت جریان خون در قلب را به طور دقیق اندازه‌گیری کنند.
• راهنمایی در حین عمل جراحی: TEE به جراحان قلب کمک می‌کند تا در حین عمل‌های جراحی قلب باز، مانند بای‌پس عروق کرونر یا تعویض دریچه قلب، عملکرد قلب را به طور مداوم تحت نظر داشته باشند.
• تعیین علت علائم قلبی: اگر شما علائمی مانند درد قفسه سینه، تنگی نفس، تپش قلب نامنظم یا خستگی مفرط را تجربه می‌کنید، TEE می‌تواند به پزشک شما کمک کند تا علت دقیق این علائم را شناسایی کند.
• غربالگری قبل از عمل: قبل از برخی جراحی‌ها، مانند جراحی‌های قلب یا جراحی‌های بزرگ، TEE می‌تواند برای ارزیابی سلامت قلب و شناسایی هرگونه مشکل احتمالی انجام شود.

کاربرد اکو مری قلب

اکوکاردیوگرام ترانس مری نمای دقیقی از ساختار و عملکرد قلب شما را نشان می دهد. می تواند به تشخیص و مدیریت بسیاری از شرایط مختلف کمک کند، از جمله:

• آترواسکلروز: گرفتگی تدریجی رگ ها توسط مواد چرب و سایر مواد موجود در خون است.
• کاردیومیوپاتی: بزرگ شدن قلب به دلیل ضخیم یا ضعیف شدن عضله قلب است.
• بیماری قلبی مادرزادی: این نقایص در طول تشکیل قلب جنین رخ می دهد. اکو مری قلب می تواند به ارزیابی و تعیین محل ناهنجاری و همچنین تعیین تأثیر آن بر جریان خون قلب کمک کند.
• نارسایی قلبی: وضعیتی که در آن عضله قلب به حدی ضعیف شده است که خون نمی تواند به طور موثر پمپاژ شود. نارسایی قلب می تواند موجب تجمع مایع (احتقان) در رگ های خونی و ریه ها و همچنین پاها، مچ پا و سایر قسمت های بدن شود.
• آنوریسم: تضعیف و برآمدگی بخشی از عضله قلب یا آئورت (شریان بزرگی که خون اکسیژن دار را از قلب به بقیه بدن می برد) است.
• بیماری دریچه قلب: اختلال در عملکرد یک یا چند دریچه قلب که ممکن است جریان خون را در آن مسدود کند یا منجر به نشت خون به سمت عقب شود.
• تومور قلبی: تومور قلب ممکن است در سطح بیرونی قلب، یک یا چند حفره قلب، یا در بافت عضلانی آن ایجاد شود.
• پریکاردیت: پریکاردیت یک التهاب یا عفونت کیسه ای است که قلب را احاطه می کند.
• اندوکاردیت عفونی: یک عفونت قلب است که معمولاً دریچه های قلب را تحت تأثیر قرار می دهد.
• تشریح آئورت: پارگی در دیواره آئورت است.
• لخته شدن خون و سکته مغزی: لخته‌های خون می‌توانند در داخل حفره‌های قلب تشکیل یا آزاد شوند و سپس به مغز یا سایر نواحی بدن بروند. این می تواند موجب سکته مغزی یا سایر مشکلات شود. اغلب این لخته ها با ریتم نامنظم قلب یا جریان خون راکد در آن ایجاد می شوند.

قبل از انجام اکو مری

قبل از انجام اکو مری (TEE)، به منظور ایمنی و موفقیت‌آمیز بودن این تست تشخیصی، توجه به مراحل آماده‌سازی ضروری است. در ادامه، نکات مهم و توصیه‌هایی که باید رعایت شود، آمده است:

برخی از شرایط پزشکی ممکن است انجام این تست را پرخطر کنند. بنابراین، حتماً پزشک خود را در جریان این موارد قرار دهید:

• سرطان یا مشکلات مری (مانند سرطان مری یا گاستریت).
• ریفلاکس اسید مزمن (GERD).
• فتق هیاتال.
• مصرف داروهای تزریقی (IV).
• مشکلات بلع یا آپنه خواب.
• سابقه سرطان معده.

اگر داروهای زیر را مصرف می‌کنید، حتماً پزشک خود را مطلع کنید:

• داروهای خواب‌آور یا ضد اضطراب.
• مسکن‌ها یا داروهای ضد درد.
• داروهای ضد انعقاد خون، آسپرین یا داروهای موثر بر لخته شدن خون.

همچنین تمام داروها (تجویزی، بدون نسخه) و مکمل‌های گیاهی که مصرف می‌کنید را به پزشک اعلام کنید.

• اگر باردار هستید یا احتمال بارداری دارید، پزشک خود را در جریان بگذارید.
• در صورت حساسیت به داروها، بی‌حسی موضعی یا مواد لاتکس، این موارد را حتماً اطلاع دهید.
• اگر سابقه خونریزی یا مصرف داروهای رقیق‌کننده خون دارید، پزشک باید مطلع شود تا در صورت نیاز برخی داروها قبل از تست قطع شود.

 دستورالعمل‌های پیش از انجام تست

پزشک شما دستورالعمل‌های دقیقی برای آماده‌سازی خواهد داد. رعایت کامل این توصیه‌ها ضروری است:

• ناشتا بودن: شما باید از ۶ ساعت قبل از انجام تست از خوردن و آشامیدن پرهیز کنید. پزشک زمان دقیق آن را به شما اعلام خواهد کرد.
• قطع مصرف الکل: معمولاً چند روز قبل از تست باید از مصرف نوشیدنی‌های الکلی خودداری کنید.
• مصرف داروها: پزشک به شما خواهد گفت که کدام داروها را می‌توانید قبل از تست مصرف کنید.

مراحل احتمالی قبل از آزمایش

• ممکن است پیش از تست از شما خواسته شود فرم رضایت‌نامه امضا کنید.
• اگر به دلیل شرایط قلبی مانند بیماری‌های دریچه‌ای، نقص مادرزادی قلبی یا اندوکاردیت، نیاز به آنتی‌بیوتیک دارید، پزشک این موضوع را قبل از تست بررسی می‌کند.
• ممکن است پزشک از شما درخواست آزمایش خون بدهد تا زمان لخته شدن خونتان را بررسی کند.
• بسته به شرایط پزشکی شما، ممکن است قبل از تست داروی آرام‌بخش تجویز شود.

پزشک ممکن است بر اساس نیازهای خاص شما، آماده‌سازی‌های اضافی درخواست کند. در صورت هرگونه ابهام یا سوال، حتماً پیش از انجام تست با پزشک خود مشورت کنید تا تمامی مراحل به درستی انجام شود.

در طول تست اکو مری قلب

در طی انجام اکو مری قلب، بر خلاف اکوکاردیوگرافی معمولی که مبدل بر روی قفسه سینه قرار می‌گیرد، یک پروب مخصوص با مبدل در پایین مری وارد می‌شود. این روش، امکان دریافت تصاویر دقیق‌تری از قلب را فراهم می‌کند. در ادامه، گام به گام روند انجام این تست را توضیح می‌دهیم:

۱. آماده‌سازی قبل از شروع

پیش از آغاز تست، از شما خواسته می‌شود هرگونه جواهرات یا اشیایی که ممکن است با فرایند تست تداخل ایجاد کند، کنار بگذارید. اگر از پروتز دهان استفاده می‌کنید، آن را پیش از وارد شدن پروب TEE باید خارج کنید.

معمولاً بیمار باید یک گان پزشکی راحت بپوشد و پیش از تست، مثانه خود را تخلیه کند. همچنین، برای تزریق دارو یا مایعات در صورت نیاز، یک رگ از دست یا بازوی شما گرفته می‌شود.

۲. قرارگیری در وضعیت مناسب

برای شروع تست، شما روی تخت دراز می‌کشید و به پهلوی چپ قرار می‌گیرید. ممکن است برای راحتی بیشتر یک بالش یا بالشتک در پشتتان قرار داده شود. سپس، شما به دستگاه ECG متصل می‌شوید که با استفاده از الکترودهای کوچک، فعالیت الکتریکی قلب را در طول تست کنترل می‌کند. علائم حیاتی شامل ضربان قلب، فشار خون، میزان تنفس و سطح اکسیژن شما به طور مستمر تحت نظر خواهد بود.

۳. آماده‌سازی گلو

برای راحتی بیشتر، از یک اسپری بی‌حس‌کننده برای پشت گلوی شما استفاده می‌شود تا فرآیند عبور پروب TEE آسان‌تر شود. در صورت نیاز، اکسیژن نیز از طریق یک کانولا به داخل بینی شما تزریق می‌شود تا جریان اکسیژن به بدن شما در حین تست حفظ شود.

۴. وارد کردن پروب

اتاق معمولاً تاریک می‌شود تا تصاویر روی مانیتور برای پزشک واضح‌تر دیده شوند. پروب TEE به آرامی از طریق دهان وارد شده و به پایین گلو هدایت می‌شود. ممکن است از شما خواسته شود آب دهان خود را قورت دهید تا به عبور راحت‌تر پروب کمک کنید. هنگامی که پروب در موقعیت مناسب قرار گرفت، تصاویر باکیفیتی از قلب شما ضبط خواهد شد.

پس از گرفتن تصاویر لازم، پروب به آرامی از گلو خارج می‌شود. این فرآیند به‌طور کلی حدود 20 دقیقه طول می‌کشد. همچنین، الکترودهای ECG و IV نیز پس از پایان تصویربرداری برداشته خواهند شد.

بعد از انجام تست اکو مری قلب

پس از انجام اکو قلب مری، مراحل و نکات زیر باید رعایت شود:

بیماران به محل ریکاوری منتقل خواهند شد. پرستاران ضربان قلب، ECG، فشار خون و سطح اکسیژن بیمار را در آنجا کنترل خواهند کرد.

وقتی رفلکس گگ (gag) برگشت، علائم حیاتی پایدار و بیماران هوشیارتر شد، پد الکترود ECG، پروب اکسیژن و IV برداشته می‌شود و بیماران می‌توانند لباس بپوشند.

بیماران ممکن است در بقیه روز اکو مری قلب احساس ضعف، خستگی یا گیجی کنند. معمولا تا روز بعد از عمل این احساس طبیعی خواهد شد. گلو ممکن است برای چند روز پس از تست به دلیل قرار دادن پروب TEE درد داشته باشد.

اگر این روش به صورت سرپایی انجام شده باشد، بیماران سریعا مرخص می شوند. در برخی موارد پزشک تشخیص می دهد که وضعیت بیمار نیاز به بررسی بیشتر یا بستری شدن در بیمارستان دارد.

بیماران می توانند بعد از اکو مری قلب رژیم غذایی و فعالیت های معمول خود را از سر بگیرند مگر اینکه پزشک توصیه دیگری داشته باشد.

به طور کلی، هیچ نوع مراقبت خاصی پس از TEE نیاز نیست. البته پزشک ممکن است بسته به نیاز، دستورالعمل های اضافی را پس از تست به بیماران بدهد.

عوارض اکو مری قلب 

عوارض احتمالی شامل گلودرد خفیف برای چند روز و احتمال کم خونریزی به دلیل پارگی‌های کوچک در مری است. همچنین، خطرات مرتبط با بیهوشی عمومی، مانند تهوع، استفراغ و گیجی موقتی، وجود دارد. افرادی که سیگار می‌کشند یا الکل مصرف می‌کنند ممکن است در معرض خطر بیشتری برای عوارض ناشی از بیهوشی باشند. مشاوره دقیق با پزشک قبل از انجام تست برای ارزیابی همه جوانب ضروری است.

سوالات متداول اکو مری