ضخیم شدن دیواره قلب یا کاردیومیوپاتی

ضخیم شدن دیواره قلب بیماری است که در آن عضله قلب ضخیم می شود. ضخیم شدن ماهیچه قلب ممکن است پمپاژ خون را برای قلب سخت کند. کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک اغلب تشخیص داده نمی‌شود، زیرا بسیاری از افراد مبتلا به این بیماری علائم کمی دارند یا اصلاً علائمی ندارند. با این حال، در تعداد کمی از افراد مبتلا به این بیماری ، ضخیم شدن عضله قلب می تواند باعث تنگی نفس، درد در قفسه سینه یا تغییراتی در سیستم الکتریکی قلب شود که منجر به ریتم های نامنظم قلب یا آریتمی و مرگ ناگهانی می شود.

علائم ضخیم شدن دیواره قلب

علائم کاردیومیوپاتی می‌تواند شامل یک یا تعدادی از موارد زیر باشد:

• احساس درد در قفسه سینه، به ویژه در هنگام ورزش کردن
• غش، به ویژه در حین یا بلافاصله بعد از ورزش یا فعالیت
• سوفل قلبی
• احساس ضربان تند یا تپش قلب
• ایجاد نفس تنگی به ویژه هنگام ورزش

علل ضخیم شدن دیواره قلب

ضخیم شدن دیواره قلبی کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک معمولاً به دلیل تغییرات در ژن ها یا جهش های ژنی ایجاد می شود که باعث ضخیم شدن عضله قلب می شود. کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک معمولاً دیواره عضلانی بین دو حفره پایینی قلب یا بطن قلب را تحت تأثیر قرار می دهد. دیواره ضخیم شده ممکن است جریان خون از قلب را مسدود کند. به این فرآیند کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک انسدادی نیز می گویند.

اگر انسداد قابل توجهی در جریان خون وجود نداشته باشد، این بیماری کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک غیرانسدادی نامیده می شود. با این حال، محفظه پمپاژ اصلی قلب یا بطن چپ ممکن است سفت شود. این کار باعث می‌شود که قلب به سختی آرام شود و میزان خونی که بطن می‌تواند نگه دارد و با هر ضربان قلب به بدن ارسال کند، کاهش می‌یابد.

افراد مبتلا به کاردیومیوپاتی نیز دارای بازآرایی سلول های عضله قلب هستند. در این صورت می تواند باعث ایجاد آریتمی در برخی افراد شود.

عوامل خطر ضخیم شدن دیواره قلب

کاردیومیوپاتی معمولاً یک بیماری ارثی محسوب می‌شود. افرادی که یکی از والدینشان مبتلا به کاردیومیوپاتی است، 50 درصد شانس ابتلا به جهش ژنتیکی این بیماری را دارند. والدین، فرزندان یا خواهر و برادر یک فرد مبتلا به کاردیومیوپاتی باید از پزشک متخصص خود در مورد غربالگری این بیماری سوال کنند.

زمان مناسب برای مراجعه به پزشک

برخی شرایط می توانند باعث تنگی نفس و ضربان قلب تند شوند. دریافت یک تشخیص سریع، دقیق و مراقبت مناسب بسیار مهم است. اگر سابقه خانوادگی یا علائم مرتبط با ضخیم شدن دیواره قلب دارید، به پزشک خود مراجعه کنید. علائم زیر بیش از یک دقیقه مشکوک هستند:

• ضربان قلب سریع یا نامنظم
• دشواری در تنفس
• درد در قفسه سینه

عوارض ضخیم شدن دیواره قلب

عوارض کاردیومیوپاتی می تواند شامل موارد زیر باشد:

فیبریلاسیون دهلیزی

ضخیم شدن دیواره قلب و تغییر در ساختار سلول های قلب ممکن است باعث تغییراتی در سیستم الکتریکی قلب و در نتیجه ضربان نامنظم و سریع شود. فیبریلاسیون دهلیزی همچنین می تواند خطر ایجاد لخته های خون را افزایش دهد که می تواند به مغز حرکت کند و باعث سکته شود.

مسدود شدن جریان خون

در بسیاری از افراد، ضخیم شدن دیواره قلب، جریان خون را که از قلب خارج می‌شود، مسدود می‌کند و باعث تنگی نفس، درد قفسه سینه، سرگیجه و غش می‌شود.

بیماری دریچه میترال

اگر عضله قلب ضخیم شده مانع جریان خون خروجی از قلب شود، دریچه بین دهلیز چپ و بطن چپ یا همان دریچه میترال ممکن است به درستی بسته نشود. در نتیجه، خون می تواند به سمت عقب به دهلیز چپ نشت کند که این فرآیند نارسایی دریچه میترال نام دارد، که احتمالاً علائم را بدتر نیز می کند.

کاردیومیوپاتی متسع

در تعداد کمی از افراد مبتلا به ضخیم شدن دیواره قلب، عضله قلب ضخیم ضعیف و بی اثر می شود. بطن بزرگ یا گشاد می شود و با قدرت کمتر پمپاژ می کند.

نارسایی قلبی

عضله قلب ضخیم شده در نهایت می تواند آنقدر سفت شود که قلب را با خون پر کند. در نتیجه قلب قادر به پمپاژ خون کافی برای رفع نیازهای بدن نیست.

غش یا سنکوپ

ضربان قلب نامنظم یا انسداد جریان خون گاهی اوقات می تواند باعث غش شود. غش بدون دلیل می تواند با مرگ ناگهانی قلبی مرتبط باشد، به خصوص اگر اخیرا و در یک فرد جوان اتفاق افتاده باشد.

مرگ ناگهانی قلب

به ندرت، کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک می تواند باعث مرگ ناگهانی مرتبط با قلب در افراد در هر سنی شود. از آنجایی که بسیاری از افراد مبتلا به کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک متوجه نمی شوند که به آن مبتلا هستند، مرگ ناگهانی قلبی ممکن است اولین علامت این بیماری باشد. این می تواند در جوانان به ظاهر سالم، از جمله ورزشکاران دبیرستانی و سایر بزرگسالان جوان و فعال رخ دهد.

جلوگیری از کاردیومیوپاتی

هیچ روش پیشگیری قطعی برای کاردیومیوپاتی موجود نیست. برای هدایت درمان و جلوگیری از عوارض، مهم است که هر چه زودتر شرایط را شناسایی کنید. اگر یکی از بستگان درجه یک مثلا والدین، خواهر و برادر یا فرزند مبتلا به کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک دارید، ممکن است برای غربالگری این بیماری برای آزمایش ژنتیک معرفی شوید.

اگر آزمایش ژنتیکی انجام نشود، یا اگر نتایج مفید نباشد، اگر یکی از اعضای خانواده شما مبتلا به کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک باشد، ممکن است پزشک انجام اکوکاردیوگرام های مکرر را توصیه کند. ورزشکاران و نوجوانان باید هر سال غربالگری شوند. بهترین آزمایش برای آن‌ها انجام تست استرس اکو است.