چه کسانی باید قرص فشار خون بخورند؟ توصیه های متخصص قلب

فشار خون بالا یکی از شایع ترین مشکلات سلامتی در جهان است و تخمین زده می شود بیش از یک سوم بزرگسالان در دنیا درجاتی از فشار خون بالا داشته باشند. این بیماری به دلیل اینکه معمولاً تا سال ها بدون علامت است، «قاتل خاموش» نام گرفته است. بسیاری از افراد فقط زمانی متوجه بیماری خود می شوند که با عوارض جدی مانند سکته مغزی، سکته قلبی، نارسایی کلیه یا مشکلات بینایی مواجه شوند.
اما سؤال اساسی که ذهن بسیاری را درگیر می کند این است: چه کسانی باید قرص فشار خون بخورند؟ آیا همه ی افراد با فشار خون بالا نیاز به دارو دارند یا می توان با تغییر سبک زندگی، این مشکل را کنترل کرد؟ در این مقاله به طور جامع به بررسی این موضوع می پردازیم و علاوه بر معرفی داروها و روش های درمانی، راه های کاهش فشار خون بدون دارو را نیز توضیح می دهیم. همچنین خواهیم گفت فشار خون نرمال چند است، علائم فشار خون بالا چیست و چه عواملی باعث افزایش فشار خون می شوند.

فشار خون نرمال چند است؟

برای اینکه بدانیم چه زمانی فشار خون بالا محسوب می شود، ابتدا باید با محدوده های فشار خون آشنا شویم. فشار خون به وسیله دو عدد نشان داده می شود:

• فشار خون سیستولیک (عدد بالا):  

منظور از این عبارت در حقیقت فشار خون در زمان انقباض قلب است.

• فشار خون دیاستولیک (عدد پایین): 

دیاستولیک در حقیقت همان فشار خون در زمان استراحت قلب بین دو ضربان است.

جدول زیر محدوده های مختلف فشار خون را به طور دقیق نشان می دهد:

همان طور که دیده می شود، فشار خون نرمال باید کمتر از ۱۲۰/۸۰ میلی متر جیوه باشد. اگر عدد بالاتر رود، ابتدا باید سبک زندگی اصلاح شود؛ اما در مراحل پیشرفته تر دارو ضروری است.

در همین باره بخوانید: غذاها و میوه های مفید برای فشار خون بالا

علائم فشار خون بالا چیست؟

یکی از مهم ترین ویژگی های فشار خون بالا این است که معمولاً بدون علامت است. به همین دلیل بسیاری از افراد ممکن است سال ها مبتلا باشند ولی متوجه نشوند. با این حال، در برخی افراد نشانه هایی ظاهر می شود که هشداردهنده است:

• سردردهای شدید به خصوص در صبح ها
• سرگیجه، خستگی و ضعف عمومی
• تاری دید یا اختلال در بینایی
• خونریزی بینی بدون دلیل خاص
• تپش قلب یا درد قفسه سینه
• تنگی نفس یا اختلال خواب

نکته مهم: این علائم همیشه به معنای فشار خون بالا نیستند و ممکن است ناشی از بیماری های دیگر باشند. بنابراین تنها راه مطمئن برای تشخیص، اندازه گیری منظم فشار خون است.

چه کسانی باید قرص فشار خون بخورند؟

این بخش مهم ترین قسمت مقاله است. پزشکان متخصص قلب بر اساس آخرین دستورالعمل های علمی، توصیه می کنند که دارو در شرایط خاص تجویز شود.

افراد زیر به طور قطعی یا احتمالی باید دارو مصرف کنند:

• کسانی که فشار خون آن ها بیش از ۱۴۰/۹۰ میلی متر جیوه است، حتی اگر هیچ علامتی نداشته باشند.
• بیماران دیابتی با فشار خون بالاتر از ۱۳۰/۸۰.
• افرادی با بیماری کلیوی مزمن و فشار خون بالاتر از ۱۳۰/۸۰.
• سالمندان بالای ۶۵ سال در صورتی که فشار خونشان بالاتر از ۱۳۰/۸۰ باشد.
• کسانی که سابقه سکته قلبی، سکته مغزی یا بیماری عروق کرونر دارند.
• بیمارانی که تغییرات سبک زندگی (رژیم غذایی، ورزش، کاهش استرس) در کنترل فشار خون آن ها مؤثر نبوده است.

بنابراین پاسخ به سؤال «چه کسانی باید قرص فشار خون بخورند؟» بستگی به وضعیت فرد دارد. برخی افراد در همان مراحل اولیه باید دارو مصرف کنند و برخی دیگر تنها با اصلاح سبک زندگی قادر به کنترل بیماری خواهند بود.

مصرف چه دارویی می تواند باعث بالا رفتن فشار خون شود؟

گاهی فشار خون بالا ناشی از بیماری اولیه نیست بلکه به دلیل مصرف برخی داروها رخ می دهد. شناخت این داروها اهمیت زیادی دارد زیرا ممکن است فرد تصور کند بیماری اش شدیدتر شده است.

داروهایی که می توانند فشار خون را افزایش دهند عبارت اند از:

• داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن و دیکلوفناک.
• داروهای کورتونی مثل پردنیزولون.
• داروهای ضداحتقان بینی مانند سودوافدرین.
• قرص های ضدبارداری خوراکی.
• برخی داروهای ضدافسردگی (به ویژه مهارکننده های بازجذب سروتونین).

اگر فردی این داروها را مصرف می کند و دچار افزایش فشار خون شده است، باید با پزشک مشورت کند تا جایگزین مناسب انتخاب شود.

راه های درمان فشار خون

درمان فشار خون ترکیبی از درمان دارویی و اصلاح سبک زندگی است. پزشک بسته به شرایط هر بیمار تصمیم می گیرد از کدام روش استفاده کند.

داروهای کاهش دهنده فشار خون

داروهای اصلی مورد استفاده عبارت اند از:

• دیورتیک ها (قرص های ادرارآور): 

این قرص ها ادرارآور بوده و باعث دفع نمک و آب اضافی از بدن می شوند. با مصرف این قرص ها می توان به درمان فشار خون در بدن کمک کرد. 

• مهارکننده های ACE : 

این داروها جلوی تنگی رگ ها را می گیرند. بنابراین از فشار خون بالا جلوگیری شده و در حقیقت به درمان بیماری فشار خون کمک می شود.

• مسدودکننده های گیرنده آنژیوتانسین (ARB) :  

این نوع مسدودکننده ها عملکرد مشابه مهارکننده های ACE دارند. بنابراین از تنگی رگ ها جلوگیری کرده و فشار خون را کنترل می کنند. 

• مسدودکننده های بتا: 

 ضربان قلب را کاهش می دهند و فشار وارده به قلب کم می شود. با کاهش فشار به قلب، شرایط برای کنترل فشار خون فراهم می شود. 

• مسدودکننده های کانال کلسیم: 

مسدودگننده های کانال کلسیم از جمله داروهایی هستند که به درمان فشار خون کمک می کنند. این محصولات باعث شل شدن عضلات دیواره رگ ها می شوند. در این شرایط احتمال تنگی رگ ها کاهش یافته و به بهبود بیماری فشار خون کمک می شود. 

هرکدام از این داروها مزایا و عوارض خاص خود را دارند و پزشک بر اساس وضعیت بیمار بهترین گزینه را انتخاب می کند.

راه های کاهش فشار خون بدون دارو

اگر فشار خون در مراحل ابتدایی باشد یا فرد بخواهد در کنار دارو سبک زندگی سالمی داشته باشد، این روش ها توصیه می شوند:

• کاهش مصرف نمک:  

با کاهش مصرف نمک می توان این بیماری را کنترل کرده و از بروز فشار خون بالا جلوگیری کرد. دقت داشته باشید که مصرف روزانه نمک باید کمتر از ۵ گرم باشد.

• تغذیه سالم: 

 مصرف میوه ها، سبزیجات، غلات کامل، ماهی و روغن های گیاهی به عنوان تغذیه سالم می توانند در درمان بیماری فشار خون موثر باشند. .

• کاهش وزن: 

 یکی از راه های کاهش فشار خون بدون مصرف دارو، کم کردن وزن است. کاهش ۵ تا ۱۰ درصد وزن بدن می تواند تأثیر زیادی در این زمینه داشته باشد.

• ورزش منظم:  

فعالیت هایی مثل پیاده روی تند، دوچرخه سواری و شنا حداقل ۳۰ دقیقه در روز می توانند فشار خون را کنترل کرده و در حالت طبیعی قرار دهند.

• ترک سیگار و الکل:

سیگار و الکل دو ماده ای هستند که می توانند فشارخون را تحریک کرده و افزایش دهند. با ترک این مواد می توان به سلامت خود کمک کرده و فشار خون را کاهش داد. 

• مدیریت استرس از طریق یوگا، مدیتیشن و تمرینات تنفسی می تواند به کاهش فشار خون کمک کرد. 
• خواب کافی: 

 خواب ناکافی یا نامنظم می تواند فشار خون را افزایش دهد.

این اقدامات نه تنها به کاهش فشار خون کمک می کنند، بلکه خطر ابتلا به سایر بیماری های قلبی و متابولیک را نیز کم می نمایند.

خدمات تشخیصی و تخصصی قلب

برای افرادی که دچار فشار خون بالا هستند، گاهی بررسی های تکمیلی لازم است تا سلامت قلب و عروق دقیق تر ارزیابی شود. برخی از مهم ترین این خدمات عبارت اند از:

• اکو قلب: بررسی ساختار و عملکرد قلب.
• نوار قلب (ECG): تشخیص نامنظمی ضربان و آسیب های قلبی.
• تست ورزش یا استرس اکو: بررسی واکنش قلب به فعالیت بدنی.
• مشاوره تغذیه: کمک به اصلاح رژیم غذایی برای کنترل فشار خون.
• برنامه های کنترل وزن: کاهش وزن یکی از مؤثرترین راه های کنترل فشار خون است.

سخن پایانی

فشار خون بالا بیماری خاموش اما بسیار جدی است که نیاز به توجه مداوم دارد. پاسخ به سؤال «چه کسانی باید قرص فشار خون بخورند؟» ساده نیست و باید با نظر پزشک متخصص قلب مشخص شود. آنچه اهمیت دارد، اندازه گیری منظم فشار خون، توجه به علائم هشداردهنده و پایبندی به سبک زندگی سالم است. درمان دارویی در بسیاری از بیماران اجتناب ناپذیر است، اما تغییر در تغذیه، فعالیت بدنی و کنترل استرس می تواند نقش مهمی در پیشگیری و کاهش نیاز به دارو داشته باشد.

اگر نیاز به بررسی تخصصی تر دارید، می توانید از خدماتی مانند اکو قلب، نوار قلب (ECG)، تست ورزش یا استرس اکو و همچنین مشاوره تغذیه و کنترل وزن استفاده کنید تا وضعیت قلبی شما به طور کامل ارزیابی شود.

سوالات متداول

آیا همه ی بیماران فشار خون بالا باید دارو بخورند؟

خیر. در مراحل ابتدایی ممکن است اصلاح سبک زندگی کافی باشد. اما در موارد شدید یا همراه با بیماری های دیگر، دارو ضروری است.

فشارخون نرمال چند است؟

فشار خون نرمال باید کمتر از ۱۲۰ روی ۸۰ میلی‌متر جیوه (۱۲۰/۸۰ mmHg) باشد.

فشار خون بالا در کودکان هم اتفاق می افتد؟

بله، گرچه شیوع آن کمتر است اما در کودکان چاق یا دارای مشکلات کلیوی ممکن است بروز کند و باید جدی گرفته شود.

آیا می توان پس از بهبود فشار خون بالا، دارو را قطع کرد؟

در برخی موارد بله، اما این تصمیم باید صرفاً با نظر پزشک گرفته شود. قطع خودسرانه دارو خطرناک است.