افتادگی دریچه میترال یکی از شایعترین مشکلات قلبی مرتبط با دریچههای قلب است که ممکن است بسیاری از افراد بدون هیچ علامتی با آن زندگی کنند. این بیماری زمانی رخ میدهد که لُفهای دریچه میترال بهطور کامل بسته نمیشوند و بخشی از خون به دهلیز چپ بازمیگردد. شناخت علائم، علتها و روشهای تشخیص این بیماری میتواند به پیشگیری از عوارض جدی کمک کند. در این مقاله به بررسی کامل افتادگی دریچه میترال، علائم، علل، روشهای تشخیص و درمان آن میپردازیم.
افتادگی دریچه میترال چیست؟
افتادگی دریچه میترال یا Mitral Valve Prolapse (MVP) یکی از شایع ترین مشکلات دریچهای قلب است که در آن، یکی از لُف های دریچه میترال که بین دهلیز چپ و بطن چپ قلب قرار دارد، بهجای بسته شدن کامل، به سمت دهلیز چپ برمیگردد یا برآمده میشود. این وضعیت میتواند باعث نشت مقدار کمی خون (بازگشت خون یا Regurgitation) به سمت دهلیز شود.
علائم افتادگی دریچه میترال
بسیاری از افراد مبتلا به پرولاپس دریچه میترال علائمی ندارند و بیماری آنها در بررسیهای تصادفی کشف میشود. با این حال، برخی علائم شایع عبارتاند از:
- تپش قلب یا ضربان نامنظم
- درد قفسه سینه (غیرمرتبط با فعالیت)
- تنگی نفس، بهویژه هنگام دراز کشیدن یا فعالیت
- احساس خستگی مزمن
- سرگیجه یا غش (در موارد نادر)
علت های افتادگی دریچه میترال
علت اصلی افتادگی دریچه میترال معمولاً ناشی از ضعف بافتی دریچه یا کشیدگی رباط های نگهدارنده آن است. این وضعیت میتواند ارثی باشد و در برخی موارد با سندرم هایی مانند سندرم مارفان همراه است. دیگر عوامل مؤثر عبارتاند از:
- سابقه خانوادگی MVP
- اختلالات بافت همبند
- بیماریهای قلبی زمینهای
راه های تشخیص افتادگی دریچه میترال
تشخیص این بیماری معمولاً توسط متخصص قلب و با استفاده از ابزارهای زیر انجام میشود:
- گوش دادن با استتوسکوپ: شنیدن صدای کلیک میدسیستولیک یا سوفل سیستولیک
- اکوکاردیوگرافی: دقیقترین روش تشخیص که در آن ساختار و حرکت دریچه میترال بررسی میشود
- اکوکاردیوگرافی از راه مری: در موارد خاص جهت دقت بالاتر
- نوار قلب (ECG): برای بررسی ضربان قلب و اختلالات احتمالی
درمان افتادگی دریچه میترال
درمان این بیماری به شدت علائم و میزان بازگشت خون بستگی دارد. روشهای درمان شامل:
- درمان دارویی: شامل بتابلوکرها برای کنترل تپش قلب، داروهای ضد اضطراب یا داروهای ضد انعقاد در صورت وجود فیبریلاسیون دهلیزی
- تغییر سبک زندگی: کاهش مصرف کافئین، استرس و ورزشهای سنگین (در موارد علامتدار)
- جراحی: در موارد شدید که بازگشت خون قابل توجه باشد، ممکن است نیاز به ترمیم یا تعویض دریچه باشد
آیا افتادگی دریچه میترال خطرناک است؟
در بیشتر موارد، MVP یک بیماری خوشخیم است و بدون ایجاد مشکلات جدی پیش می رود. اما در برخی افراد، ممکن است باعث عوارضی مانند آریتمی های قلبی یا نارسایی قلبی شود. پیگیری منظم توسط پزشک قلب ضروری است.
افتادگی دریچه میترال یک بیماری قلبی نسبتاً شایع است که معمولاً بدون علامت و خوش خیم است. با تشخیص زودهنگام و مراقبت مناسب، اکثر بیماران زندگی طبیعی خواهند داشت. اما در موارد پیشرفته، درمان جدی تر مانند جراحی ممکن است لازم باشد.
جمعبندی
افتادگی دریچه میترال یک بیماری قلبی نسبتاً شایع و اغلب خوشخیم است که میتواند بدون علامت پیش رود. با این حال، آگاهی از علائم احتمالی مانند تپش قلب، درد قفسه سینه و تنگی نفس و پیگیری منظم با پزشک قلب، نقش مهمی در پیشگیری از عوارض دارد. در موارد شدید، درمان دارویی یا جراحی میتواند کیفیت زندگی بیماران را بهبود دهد. تشخیص زودهنگام و مراقبت مناسب، کلید داشتن زندگی طبیعی برای افراد مبتلا به افتادگی دریچه میترال است.
سوالات متداول
افتادگی دریچه میترال چیست؟
افتادگی دریچه میترال زمانی رخ می دهد که لُف های دریچه بین دهلیز و بطن چپ به طور کامل بسته نشوند و بخشی از خون به دهلیز بازگردد.
علائم افتادگی دریچه میترال چیست؟
بسیاری بدون علامت هستند، اما ممکن است تپش قلب، درد قفسه سینه، تنگی نفس، خستگی مزمن یا سرگیجه رخ دهد.
علت افتادگی دریچه میترال چیست؟
ضعف بافت دریچه یا کشیدگی رباط ها، عوامل ارثی و برخی سندرم های بافت همبند مانند مارفان می توانند باعث آن شوند.
آیا افتادگی دریچه میترال خطرناک است؟
اغلب خوش خیم است، اما در موارد نادر می تواند باعث آریتمی یا نارسایی قلب شود؛ پیگیری منظم ضروری است.
