عفونتهای قلبی شرایطی هستند که بافتها یا ساختارهای مختلف قلب مانند دریچهها، دیوارهها یا پردههای اطراف آن (پریکارد) را تحت تأثیر قرار میدهند. این عفونتها معمولاً ناشی از باکتری، ویروس، قارچ یا انگلها هستند و در صورت درمان نشدن میتوانند به آسیبهای جدی منجر شوند.
عفونتهای قلبی شامل اندوکاردیت، پریکاردیت و میوکاردیت هستند. اندوکاردیت زمانی رخ میدهد که باکتریها یا قارچها وارد جریان خون شده و به لایه داخلی قلب یا دریچههای آن آسیب میزنند. پریکاردیت التهاب پرده دور قلب است که معمولاً به دلیل عفونتهای ویروسی ایجاد شده و باعث درد قفسه سینه و تجمع مایع میشود. میوکاردیت به التهاب عضله قلب گفته میشود که اغلب ناشی از ویروسهاست و میتواند عملکرد قلب را مختل کند. این عفونتها در صورت عدم درمان میتوانند مشکلات جدی مانند نارسایی قلبی ایجاد کنند.
درخواست رزرو آنلاین نوبت
انواع عفونتهای قلبی
- اندوکاردیت عفونی
- عفونت لایه داخلی قلب و دریچهها.
- معمولاً ناشی از باکتریها (مانند استرپتوکوک و استافیلوکوک).
- پریکاردیت
- التهاب پرده اطراف قلب.
- میتواند ناشی از ویروسها، باکتریها یا بیماریهای خودایمنی باشد.
- مایوکاردیت
- التهاب عضله قلب.
- معمولاً به دلیل عفونت ویروسی یا واکنش ایمنی بدن.
علائم عفونتهای قلبی
- تب و لرز
- تنگی نفس
- درد قفسه سینه
- ضعف و خستگی شدید
- ضربان قلب نامنظم یا سریع
- تورم در پاها یا شکم
- لکههای قرمز روی پوست یا زیر ناخنها (در اندوکاردیت).
عوامل خطر عفونت قلبی
عفونت قلبی در برخی افراد بیشتر دیده میشود و برخی فاکتورهای خطرساز میتوانند احتمال ابتلا به این بیماری را افزایش دهند. افرادی که دارای دریچههای قلبی آسیبدیده هستند یا سابقه بیماریهای قلبی دارند، بیش از دیگران در معرض این عفونت قرار میگیرند. همچنین عوامل زیر نقش مهمی در افزایش خطر عفونت قلبی دارند:
- سن بالای ۶۰ سال
- نقصهای مادرزادی قلب
- آسیبدیدگی دریچههای قلب
- سابقه اندوکاردیت (عفونت قلب)
- سابقه جراحیهای قلبی
- دریچههای قلب مصنوعی یا تعویضشده
- مصرف مواد مخدر تزریقی
- بیماریهای زمینهای که خطر عفونت را افزایش میدهند
- ابتلا به کاردیومیوپاتی یا ضخیم شدن عضله قلب
توجه به این عوامل و پیشگیری از آنها میتواند در کاهش خطر عفونت قلبی نقش موثری داشته باشد.
علت ابتلا به عفونت میوکاردیت
التهاب عضلات قلب و یا همان لایه میانی قلب را میوکاردیت مینامند. در این بیماری عفونت ویروسی یا پاسخ خود ایمنی باعث التهاب و آسیب عضله قلب میشود. این بیماری به طور عمومی افراد سالم را تحت تأثیر قرار میدهد و دامنهی اثرات آن از بهبودی سریع تا نارسایی قلبی متفاوت است.
عفونت میوکاردیت میتواند به دلایل مختلفی از جمله عوامل ویروسی، باکتریایی و بیماریهای خودایمنی ایجاد شود:
۱. عفونتهای ویروسی: برخی ویروسها میتوانند موجب التهاب عضله قلب شوند. ویروس SARS-CoV-2 که باعث بیماری کووید-۱۹ میشود، ویروس کوکساکی که بر دستگاه گوارش تأثیر میگذارد، و ویروس هپاتیت C همگی از جمله عواملی هستند که ممکن است منجر به میوکاردیت شوند.
۲. عفونتهای باکتریایی: برخی باکتریها نیز در بروز این بیماری نقش دارند. باکتریهایی مانند استرپتوکوک، استافیلوکوک، باکتریهای منتقله از کنه و عامل بیماری سل میتوانند باعث التهاب عضله قلب شوند.
۳. بیماریهای خودایمنی: در برخی موارد، سیستم ایمنی بدن به اشتباه به بافت قلب حمله کرده و موجب التهاب میشود. بیماریهایی مانند آرتریت روماتوئید از جمله عواملی هستند که میتوانند به آسیب میوکارد (عضله قلب) منجر شوند.
علت ابتلا به عفونت پریکاردیت
این نوع از عفونت قلبی، التهاب کیسه نازکی است که سطح خارجی قلب شما را میپوشاند. عفونت پریکاردیت معمولاً به صورت ناگهانی رخ میدهد. در بیشتر موارد خفیف است و به مدت طولانی ادامه نمییابد. این بیماری در اغلب موارد به خودی خود بهبود مییابد اما هنگامی که بیماری تشدید پیدا کرده باشد ممکن است نیاز به جراحی و دارو باشد.
عفونت پریکاردیت میتواند به دلایل مختلفی از جمله عوامل ویروسی، باکتریایی، خودایمنی، قارچی و انگلی ایجاد شود:
۱. عفونت ویروسی: ویروسهای مرتبط با دستگاه تنفسی یا گوارشی میتوانند باعث التهاب پرده دور قلب (پریکارد) شده و منجر به پریکاردیت ویروسی شوند.
۲. عفونت باکتریایی: برخی باکتریها، بهویژه عامل بیماری سل، میتوانند در بروز پریکاردیت نقش داشته باشند. این نوع از عفونت در کشورهای در حال توسعه شایعتر است.
۳. بیماریهای خودایمنی: اختلالاتی مانند لوپوس، آرتریت روماتوئید و اسکلرودرمی میتوانند باعث واکنش خودایمنی شوند که در آن سیستم ایمنی به اشتباه به پریکارد حمله کرده و موجب التهاب آن میشود.
۴. عفونت قارچی: در برخی موارد، قارچها وارد پرده بیرونی قلب شده و باعث پریکاردیت قارچی میشوند که میتواند منجر به التهاب و آسیب به این ناحیه گردد.
۵. عفونت انگلی: ورود انگلها به پریکارد نیز میتواند باعث ایجاد التهاب و عفونت در این ناحیه شده و منجر به بروز پریکاردیت انگلی شود.
علت ابتلا به عفونت اندوکاردیت
عفونت پوشش داخلی دریچههای قلب شما که به عنوان عفونت اندوکاردیت باکتریایی و یا اندوکاردیت عفونی نیز شناخته میشود. این نوع از عفونت باید سریعا درمان چرا که ممکن است به قلب آسیب بزند و حتی باعث مرگ شود. اغلب کسانی به عفونت اندوکاردیت مبتلا میشوند به بیماریهای دریچه قلبی مبتلا هستند یا دریچههای قلب آنها آسیب دیده است.
اندوکاردیت زمانی رخ میدهد که باکتریها یا سایر میکروارگانیسمها وارد جریان خون شده و به لایه داخلی قلب یا دریچههای آن آسیب میزنند. برخی از مهمترین عوامل افزایشدهنده خطر این عفونت عبارتند از:
۱. بهداشت ضعیف دهان و دندان: وجود زخم یا خونریزی لثه میتواند ورود باکتریهای عفونی به جریان خون را تسهیل کرده و احتمال بروز اندوکاردیت را افزایش دهد.
۲. استفاده از سوزن آلوده: مصرف مواد مخدر تزریقی با سوزنهای آلوده میتواند عاملی برای ورود مستقیم باکتریها به خون و افزایش خطر عفونت قلبی باشد.
۳. جراحیهای دندانپزشکی: در برخی از جراحیهای دندان، بریدگیهای ایجادشده در لثه میتوانند به باکتریها اجازه ورود به جریان خون را داده و باعث عفونت قلبی شوند.
۴. کاتترهای پزشکی: هنگام استفاده از کاتترها برای آنژیوگرافی یا جراحیهای کمتهاجمی، احتمال ورود باکتریها و ویروسها به بدن افزایش مییابد که میتواند منجر به اندوکاردیت شود.
تشخیص و درمان عفونت قلبی
تشخیص با آزمایشهای خون، اکوکاردیوگرافی، الکتروکاردیوگرام (ECG) و گاهی بیوپسی قلب انجام میشود.
درمان شامل:
- آنتیبیوتیکها یا داروهای ضدویروسی.
- در موارد شدید، جراحی برای ترمیم یا تعویض دریچههای قلب.
- درمان حمایتی مانند مدیریت علائم و بهبود عملکرد قلب.
پیشگیری از عفونت قلب
- رعایت بهداشت دهان و دندان.
- اجتناب از مصرف مواد مخدر تزریقی.
- دریافت آنتیبیوتیک پیشگیرانه در افراد با دریچههای قلبی مصنوعی یا بیماریهای قلبی زمینهای.
تشخیص و درمان سریع عفونت های قلبی میتواند خطر عوارض جدی را کاهش داده و سلامت قلب را حفظ کند.